Η Υπηρεσία Φυλακών της Δανίας και το
αρχιτεκτονικό γραφείο C.F. Moller διατείνονται ότι σχεδίασαν και
υλοποίησαν την «πιο ανθρώπινη φυλακή υψίστης ασφαλείας στον κόσμο». Δεν
είναι κάτι που θα έπρεπε να προκαλεί έκπληξη, τουλάχιστον σε όσους
έχουμε δει παρόμοια σκανδιναβικά παραδείγματα, με αποκορύφωμα τις
πολυτελείς αλλά αυστηρότατες φυλακές της Ιλα, στη Νορβηγία, στις οποίες
κρατείται ο Αντερς Μπέρινγκ Μπρέιβικ, ο ακροδεξιός που δολοφόνησε 77
νέους στο νησάκι Ουτόγια του Οσλο, στις 22 Ιουλίου του 2011.
Περίπου 100 χιλιόμετρα από την Κοπεγχάγη, στην πόλη Gundslev, το σωφρονιστικό κατάστημα του Storstom μοιάζει, όπως λέει η Νταϊάνα Μπατζ στο Co.Design, περισσότερο με campus (δυτικού) πανεπιστημίου παρά με φυλακή. Στο πλαίσιο της ευρύτερης σκανδιναβικής προβληματικής για τη σύνδεση του σωφρονισμού με την κοινωνική πολιτική εντός των φυλακών, η Storstrom επενδύει, με τη σειρά της, στη μείωση της εγκληματικής υποτροπής, δίνοντας έμφαση στην αποκατάσταση. Αξίζει να σημειωθεί ένα ενδιαφέρον στοιχείο που δίνει το ίδιο ρεπορτάζ: η Σουηδία, για παράδειγμα, έχει ποσοστό υποτροπής περίπου 40%, το οποίο είναι περίπου το ήμισυ της Βρετανίας που διαθέτει παραδοσιακό σύστημα φυλάκισης. Το ποσοστό υποτροπής της Δανίας, από την άλλη, είναι περίπου 27%, περίπου το ήμισυ των ΗΠΑ, το οποίο κυμαίνεται μεταξύ 49% και 80%, ανάλογα με το είδος της ποινικής πράξης.
Σαν καθημερινότητα
Οι 250 κρατούμενοι των φυλακών του Storstrom, πάντως, θα έχουν την ευκαιρία της σταδιακής επανένταξης στην ευνομούμενη κοινωνία μέσα από ένα περιβάλλον που προσομοιάζει με την καθημερινή ζωή. Ο αρχιτέκτων Μαντς Μάντρουπ, από το γραφείο C.F. Moller, είπε στην Νταϊάνα Μπατζ ότι «είμαστε πεπεισμένοι, και οι στατιστικές μας προφανώς το επιβεβαιώνουν, ότι ένα σκληρό και λιγότερο διεγερτικό περιβάλλον δημιουργεί περισσότερους εκ νέου παραβάτες. Ως εκ τούτου, οι παραδοσιακές, λιγότερο ανθρωπιστικές φυλακές διατηρούν το status quo». Για του λόγου το ασφαλές, οι αρχιτέκτονες σχεδίασαν τις φυλακές έχοντας στο μυαλό τους ένα δανικό χωριό. Την ίδια στιγμή, αφαιρούν την αίσθηση ότι ο κρατούμενος, στο κελί του, είναι πίσω από τα κάγκελα, διαθέτοντας παράθυρα με φυσικό φως, ιδιωτικό μπάνιο και άλλα παρόμοια των... φυλακών. Οι κοινόχρηστοι χώροι είναι ατελείωτοι: κουζίνα, καθιστικό, γήπεδα, πάρκα, περίπατοι, εκκλησία, εργαστήρια, μπακάλικο, κέντρα επισκεπτών, παιδικές χαρές... «Η φιλοδοξία να μη δεις ποτέ τον ίδιο κρατούμενο δύο φορές είναι πρότυπο για μια σύγχρονη φυλακή, όπου υπάρχει ισχυρή σύνδεση μεταξύ αποκατάστασης και αρχιτεκτονικής», όπως λέει σχετικά ο Μαντς Μάντρουπ.
Και διακόσμηση φυλακών
Η Σκανδιναβία συνεχίζει, όπως και να ’χει, τον δικό της αγώνα δρόμου για να αποδείξει ότι έχει δίκιο περί τον σωφρονισμό. Σε αυτό ακριβώς το πνεύμα, οι Υπηρεσίες Σωφρονισμού της Νορβηγίας συνεργάστηκαν με το Πανεπιστήμιο του Μπέργκεν, ώστε οι τοπικές φυλακές να αποκτήσουν έπιπλα και άλλα αντικείμενα για τους κρατουμένους τους. Κρεβάτια, πολυθρόνες, καναπέδες, φωτιστικά, βιβλιοθήκες, λαμπτήρες βρήκαν τον χώρο τους στις φυλακές του Μπέργκεν, εντάσσοντας το έτσι κι αλλιώς πρωτοποριακό και καθημερινό σκανδιναβικό design σε έναν χώρο που θέλει να μοιάζει με κανονική ζωή.
Με έμπνευση και οδηγό τη σκανδιναβική προσέγγιση, αλλά και το πρότζεκτ «Juvenile in Justice» του Ρίτσαρντ Ρος, ο Κινέζος Κάι Λιν, απόφοιτος Βιομηχανικού Σχεδιασμού του Pratt Institute της Νέας Υόρκης, αποφάσισε να σχεδιάσει έπιπλα για τις φυλακές ανηλίκων των ΗΠΑ, αμέσως μετά την αποφοίτησή του το 2015. Με ήπια χρώματα, όπως το λευκό και το γκρι, ο Κάι Λιν χρησιμοποίησε πλαστικό και μέταλλο για να κατασκευάσει αντικείμενα που θα κάνουν, όπως ελπίζει, την κράτηση των ανηλίκων να μοιάζει λίγο περισσότερο με τον έξω κόσμο, ίσως με το σπίτι τους – που, ενδεχομένως, θα τους επανεντάξει σε μια κανονικότητα, μακριά από την ανομία και το έγκλημα.
Πηγή:
http://www.kathimerini.gr/942618/article/politismos/eikastika/an8rwpines-fylakes-kai-nea-epipla-gia-kratoymenoys
Περίπου 100 χιλιόμετρα από την Κοπεγχάγη, στην πόλη Gundslev, το σωφρονιστικό κατάστημα του Storstom μοιάζει, όπως λέει η Νταϊάνα Μπατζ στο Co.Design, περισσότερο με campus (δυτικού) πανεπιστημίου παρά με φυλακή. Στο πλαίσιο της ευρύτερης σκανδιναβικής προβληματικής για τη σύνδεση του σωφρονισμού με την κοινωνική πολιτική εντός των φυλακών, η Storstrom επενδύει, με τη σειρά της, στη μείωση της εγκληματικής υποτροπής, δίνοντας έμφαση στην αποκατάσταση. Αξίζει να σημειωθεί ένα ενδιαφέρον στοιχείο που δίνει το ίδιο ρεπορτάζ: η Σουηδία, για παράδειγμα, έχει ποσοστό υποτροπής περίπου 40%, το οποίο είναι περίπου το ήμισυ της Βρετανίας που διαθέτει παραδοσιακό σύστημα φυλάκισης. Το ποσοστό υποτροπής της Δανίας, από την άλλη, είναι περίπου 27%, περίπου το ήμισυ των ΗΠΑ, το οποίο κυμαίνεται μεταξύ 49% και 80%, ανάλογα με το είδος της ποινικής πράξης.
Σαν καθημερινότητα
Οι 250 κρατούμενοι των φυλακών του Storstrom, πάντως, θα έχουν την ευκαιρία της σταδιακής επανένταξης στην ευνομούμενη κοινωνία μέσα από ένα περιβάλλον που προσομοιάζει με την καθημερινή ζωή. Ο αρχιτέκτων Μαντς Μάντρουπ, από το γραφείο C.F. Moller, είπε στην Νταϊάνα Μπατζ ότι «είμαστε πεπεισμένοι, και οι στατιστικές μας προφανώς το επιβεβαιώνουν, ότι ένα σκληρό και λιγότερο διεγερτικό περιβάλλον δημιουργεί περισσότερους εκ νέου παραβάτες. Ως εκ τούτου, οι παραδοσιακές, λιγότερο ανθρωπιστικές φυλακές διατηρούν το status quo». Για του λόγου το ασφαλές, οι αρχιτέκτονες σχεδίασαν τις φυλακές έχοντας στο μυαλό τους ένα δανικό χωριό. Την ίδια στιγμή, αφαιρούν την αίσθηση ότι ο κρατούμενος, στο κελί του, είναι πίσω από τα κάγκελα, διαθέτοντας παράθυρα με φυσικό φως, ιδιωτικό μπάνιο και άλλα παρόμοια των... φυλακών. Οι κοινόχρηστοι χώροι είναι ατελείωτοι: κουζίνα, καθιστικό, γήπεδα, πάρκα, περίπατοι, εκκλησία, εργαστήρια, μπακάλικο, κέντρα επισκεπτών, παιδικές χαρές... «Η φιλοδοξία να μη δεις ποτέ τον ίδιο κρατούμενο δύο φορές είναι πρότυπο για μια σύγχρονη φυλακή, όπου υπάρχει ισχυρή σύνδεση μεταξύ αποκατάστασης και αρχιτεκτονικής», όπως λέει σχετικά ο Μαντς Μάντρουπ.
Και διακόσμηση φυλακών
Η Σκανδιναβία συνεχίζει, όπως και να ’χει, τον δικό της αγώνα δρόμου για να αποδείξει ότι έχει δίκιο περί τον σωφρονισμό. Σε αυτό ακριβώς το πνεύμα, οι Υπηρεσίες Σωφρονισμού της Νορβηγίας συνεργάστηκαν με το Πανεπιστήμιο του Μπέργκεν, ώστε οι τοπικές φυλακές να αποκτήσουν έπιπλα και άλλα αντικείμενα για τους κρατουμένους τους. Κρεβάτια, πολυθρόνες, καναπέδες, φωτιστικά, βιβλιοθήκες, λαμπτήρες βρήκαν τον χώρο τους στις φυλακές του Μπέργκεν, εντάσσοντας το έτσι κι αλλιώς πρωτοποριακό και καθημερινό σκανδιναβικό design σε έναν χώρο που θέλει να μοιάζει με κανονική ζωή.
Με έμπνευση και οδηγό τη σκανδιναβική προσέγγιση, αλλά και το πρότζεκτ «Juvenile in Justice» του Ρίτσαρντ Ρος, ο Κινέζος Κάι Λιν, απόφοιτος Βιομηχανικού Σχεδιασμού του Pratt Institute της Νέας Υόρκης, αποφάσισε να σχεδιάσει έπιπλα για τις φυλακές ανηλίκων των ΗΠΑ, αμέσως μετά την αποφοίτησή του το 2015. Με ήπια χρώματα, όπως το λευκό και το γκρι, ο Κάι Λιν χρησιμοποίησε πλαστικό και μέταλλο για να κατασκευάσει αντικείμενα που θα κάνουν, όπως ελπίζει, την κράτηση των ανηλίκων να μοιάζει λίγο περισσότερο με τον έξω κόσμο, ίσως με το σπίτι τους – που, ενδεχομένως, θα τους επανεντάξει σε μια κανονικότητα, μακριά από την ανομία και το έγκλημα.
Πηγή:
http://www.kathimerini.gr/942618/article/politismos/eikastika/an8rwpines-fylakes-kai-nea-epipla-gia-kratoymenoys