"Καμία από τις μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει εδώ και έναν αιώνα δεν επέφερε τα επιθυμητά αποτελέσματα για μια προοδευτικά μεγάλης κλίμακας αλλαγή, στην επανένταξη των κρατουμένων και την αποσυμφόρηση των φυλακών». Αυτό είναι το συμπέρασμα που προκύπτει από την έρευνα του βρετανικού Πανεπιστημίου Queen Mary στο Λονδίνο, με τίτλο: «ο θεσμός της υφ' όρων απόλυσης στην Ελλάδα», την οποία συνέταξε ο Λεωνίδας Κ. Χελιώτης, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Κέιμπριτζ και λέκτορας Εγκληματολογίας στη Νομική Σχολή του Κουίν Μέρι στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου".
Στην έρευνα αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι ο όρος της «υφ' όρων απόλυσης» χρονολογεί έναν αιώνα. «Στην πραγματικότητα, στο πλαίσιο μιας πομπώδους ρητορικής με σκοπό την εξάλειψη σοβαρών αδικιών εις βάρος των κρατουμένων, ο όρος υφ' όρων απόλυση στην Ελλάδα χρησιμοποιήθηκε περισσότερο για τον έλεγχο των κρατουμένων. Αυτό μπορεί να γίνει κατανοητό από δύο φαινομενικά αντιφατικές, αλλά τελικά συμπληρωματικές έννοιες. Αφ' ενός μεν η υπό όρων απόλυση χρησιμοποιήθηκε ως εργαλείο μηδενικού κόστους για την ελάφρυνση των ήδη επιβαρημένων φυλακών και από την άλλη με τη μέθοδο "καρότου και μαστιγίου" ως μηχανισμός ελέγχου των κρατουμένων. Εντυπωσιάζει, αλλά ο θεσμός φαίνεται να εφαρμόστηκε προς όφελος των κρατουμένων που πληρούσαν τα κριτήρια μόνον κατά τη διάρκεια της περιόδου 1917-1923. Το ποσοστό των κρατουμένων που ευεργετήθηκαν από το θεσμό ανήλθε στο 88%», αναφέρει ο Λεωνίδας Χελιώτης.
«Παρέμειναν στη φυλακή μόνο ζωοκλέφτες, ληστές και γενικότερα κακοποιοί που απασχολούσαν διαρκώς τη δικαιοσύνη και ήταν χαρακτηρισμένοι ως υψηλού ρίσκου κρατούμενοι. Ομως, το 1933 η χορήγηση της υφ' όρων απόλυσης περιορίστηκε στην κατηγορία των κρατουμένων με μηδενικό ρίσκο. Το ελάχιστο όριο προφυλάκισης ανήλθε στους έξι μήνες και ένας κρατούμενος μπορούσε να ζητήσει την αποφυλάκισή του όταν συμπλήρωνε τα δύο τρίτα της ποινής. Με την πορεία των χρόνων η υφ' όρων απόλυση συγκεντρώθηκε στα χέρια παραδοσιακά σκληρών δικαστικών, με αποτέλεσμα να προκληθούν πρακτικοί περιορισμοί ως προς τη χορήγηση της σε κρατούμενους. Αυτό ακρωτηρίασε τον θεσμό και προκάλεσε την έντονη δυσαρέσκεια αλλά και το θυμό των κρατουμένων», προσθέτει ο Λ. Χελιώτης.
Ακόμη, ο επικεφαλής της έρευνας παρατηρεί ότι με την απουσία των κοινωνικών υπηρεσιών τα κριτήρια αξιολόγησης κινδύνου σε περίπτωση αποφυλάκισης ενός κρατούμενου αφέθηκαν αποκλειστικά στους εισαγγελείς και αυτό δημιούργησε και δημιουργεί προβλήματα. «Το ρόλο του τελικού κριτή κατέχουν σε ορισμένες περιπτώσεις συντηρητικοί εισαγγελείς οι οποίοι μπορεί να απαγορέψουν την άδεια σε κάποιον μόνον και μόνον επειδή είναι αξύριστος», αναφέρει ο Λ. Χελιώτης.
Σοβαρό πρόβλημα είναι σύμφωνα με την έρευνα και η δραματική έλλειψη υπαλλήλων στις κοινωνικές υπηρεσίες που παρατηρείται στις ελληνικές φυλακές.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση για τις άδειες των κρατουμένων που ουσιαστικά συνιστούν δοκιμαστικό στάδιο ώστε να εφαρμοστεί στη συνέχεια η «υφ' όρων απόλυση», συνεδριάζουν τα τοπικά συμβούλια των φυλακών. Όμως σύμφωνα με νόμο του 2009 από τον πρώην υπουργού Δικαιοσύνης Ν. Δένδιας, σε περίπτωση που συμβούλιο με εισαγγελέα έχουν διαφορετική άποψη, καθοριστικό ρόλο παίζει η άποψη του εισαγγελέα.
Όπως παρατηρεί ο Λ. Χελιώτης σε αντίθεση με τις άλλες χώρες τις Ε.Ε. που λόγω της δραματικής αύξησης των κρατουμένων εξαιτίας της οικονομικής κρίσης επιχειρούν την αναμόρφωση του συστήματος, η Ελλάδα επιμένει να διατηρεί ένα άδικο και άτολμο σύστημα. Όπως σχολιάζει ο κ. Χελιώτης η Ελλάδα επιμένει σε ένα σύστημα που αντί να αδειάζει τις φυλακές, τις γεμίζει.
Σύμφωνα με την έρευνα το ποσοστό των υποθέσεων των καταδικασθέντων κρατουμένων από το 1996 έως το 2006 αυξήθηκε κατά 73,5% και το ποσοστό των προφυλακισμένων κατά 15,3%.
Το μεγαλύτερο ποσοστό από πέντε έως είκοσι χρόνια και ακολουθούν οι καταδικασθέντες από τρία έως πέντε χρόνια, σε ισόβια κάθειρξη και μέχρι έξι μήνες ποσοστό.
Από τον Ιανουάριο του 2006 έως και τον Ιανουάριο του 2010, από στοιχεία του υπουργείου Δικαιοσύνης, προκύπτει πως έχουν μειωθεί οι κρατούμενοι με λίγα χρόνια φυλάκισης, μέχρι 5 χρόνια, αλλά έχουν αυξηθεί οι βαριές καταδίκες. Από 599 σε 823 οι ισοβίτες και οι κατάδικοι με 5-10 χρόνια από 2.000 αυξήθηκαν σε 2.594.
http://tvxs.gr/node/65764
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου