Ο Συνήγορος του Πολίτη για την χρήση Η/Υ

ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ

Προς: Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Γενική Διεύθυνση Σωφρονιστικής Πολιτικής

1 Μαρτίου 2010

Θέμα: «Χρήση Η/Υ από κρατούμενο σε πλαίσιο προγράμματος σπουδών»

Στο Συνήγορο του Πολίτη κοινοποιήθηκε επιστολή του κ. Αλέξανδρου Γιωτόπουλου, κρατουμένου στη δικαστική φυλακή Κορυδαλλού, με την οποία διαμαρτύρεται για την άρνηση των αρμοδίων αρχών του ανωτέρω καταστήματος κράτησης να του επιτρέψουν τη χρήση Η/Υ για εκπαιδευτικούς λόγους. Περαιτέρω με την επιστολή αυτή ζητείται η διαμεσολάβηση του Συνηγόρου του Πολίτη και για το λόγο αυτό η Αρχή μας επιλαμβάνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου 3094/2003.

Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει απ' το περιεχόμενο της προαναφερόμενης επιστολής, ο κ. Γιωτόπουλος, κατά το χρόνο που είναι κρατούμενος, εκπονεί τη διδακτορική του διατριβή στο Πανεπιστήμιο Paris 7 - Diderot και για το λόγο αυτό έχει απευθύνει αίτηση στη Διεύθυνση Φυλακών Κορυδαλλού προκειμένου να επιτραπεί σ' αυτόν η χρήση Η/Υ. Αναφέρει επίσης ότι στο πρόσφατο παρελθόν έχουν εκδοθεί δύο (2) απορριπτικές αποφάσεις επί αιτήματός του με την αιτιολογία ότι υπάρχει ρητή απαγόρευση στο άρθρο 19 του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας Καταστημάτων Κράτησης.

Στο πλαίσιο διερεύνησης της ανωτέρω αναφοράς ο Συνήγορος του Πολίτη κρίνει σκόπιμο να κάνει τις εξής επισημάνσεις:

1. Το δικαίωμα των κρατουμένων στην εκπαίδευση, καθώς και οι προϋποθέσεις, οι συνθήκες και τα μέσα άσκησης του δικαιώματος αυτού από τους κρατουμένους, εξειδικεύονται στο άρθρο 35 του Σωφρονιστικού Κώδικα (νόμος 2776/1993). Σύμφωνα με το προαναφερόμενο άρθρο προβλέπεται ότι: «Η εκπαίδευση των κρατουμένων αποβλέπει στην απόκτηση ή συμπλήρωση εκπαίδευσης όλων των βαθμίδων, καθώς και στην επαγγελματική κατάρτισή τους» (Παρ. 1). Περαιτέρω με το προαναφερόμενο άρθρο προβλέπεται και η παροχή διευκολύνσεων (π.χ. εκπαιδευτική άδεια, μεταγωγή κ.λπ.) προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα στους κρατουμένους να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους ή την επαγγελματική τους κατάρτιση.

Περαιτέρω σύμφωνα με την ισχύουσα σωφρονιστική νομοθεσία επιτρέπεται κατ' εξαίρεση η χρήση Η/Υ μετά από απόφαση του αρμοδίου συμβουλίου για εκπαιδευτικούς λόγους. Συγκεκριμένα με τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας Γενικών Καταστημάτων Κράτησης τύπου Α και Β, όπως ισχύει σήμερα (βλέπε υπουργική απόφαση 58819/7-4-2003) προκειμένου να εξασφαλιστεί η κατά το δυνατόν ευχερέστερη πρόσβαση των κρατουμένων στην εκπαίδευση, προβλέπεται στο άρθρο 19 παρ. 6 του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας εξαίρεση από τη γενική απαγόρευση της χρήσης Η/Υ «εάν υπάρχουν ειδικοί εκπαιδευτικοί λόγοι ύστερα από απόφαση του Συμβουλίου Φυλακής».

2. Στο σημείο αυτό ο Συνήγορος του Πολίτη κρίνει απαραίτητο να επισημάνει ότι και κατά το παρελθόν ήταν αποδέκτης αναφορών κρατουμένων με θέμα την άρνηση χορήγησης ειδικής άδειας χρήσης Η/Υ από το αρμόδιο συμβούλιο κατά τη διάρκεια της φοίτησής τους σε σχολές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Στο πλαίσιο της διαμεσολαβητικής του αρμοδιότητας ο Συνήγορος του Πολίτη είχε ιδιαιτέρως τονίσει ότι «η εκπαίδευση των κρατουμένων, ιδίως δε η φοίτηση σε ανώτερα ή ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, υπηρετεί τους στόχους της κοινωνικής επανένταξης, αλλά και της μείωσης των δυσμενών συνεπειών της ποινής. Ως εκ τούτου ευνοείται από την κείμενη νομοθεσία, ενώ στο ίδιο πνεύμα πρέπει να κινείται και η κάθε ερμηνεία και εφαρμογή από τη σωφρονιστική διοίκηση».

Η Αρχή μας είχε επίσης μεταξύ των άλλων αναφέρει ότι «με το άρθρο 5Α του Συντάγματος, που κατοχυρώνει την κοινωνία της πληροφορίας, ενισχύεται η χρήση ηλεκτρονικών μέσων από τους πολίτες».

3. Ο Συνήγορος του Πολίτη αντιλαμβάνεται επίσης τους λόγους ασφαλείας που υπαγορεύουν τη γενική απαγόρευση της χρήσης Η/Υ εντός των χώρων κράτησης. Σύμφωνα, όμως, με την ισχύουσα νομοθεσία είναι δυνατή η χρήση Η/Υ σε άλλους χώρους εντός του σωφρονιστικού καταστήματος και εκτός των χώρων κράτησης για εκπαιδευτικούς κυρίως λόγους. Επίσης η λήψη των απαραίτητων και αναγκαίων μέτρων (π.χ. ειδικοί χώροι, φύλαξη, ειδικό λογισμικό, ωράριο λειτουργίας κ.λπ.) από το αρμόδιο υπουργείο και την αρμόδια διεύθυνση του καταστήματος κράτησης καταρχήν κρίνεται ότι είναι ικανά να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους που θα μπορούσαν να ανακύψουν από τη χρήση νέων τεχνολογιών στα καταστήματα κράτησης.

Αναφορικά δε με την απόφαση του αρμοδίου οργάνου για τη χορήγηση ειδικής άδειας χρήσης Η/Υ για εκπαιδευτικούς λόγους εντός του καταστήματος κράτησης, μόνη η επίκληση της γενικής απαγόρευσης και η μνεία της σχετικής διάταξης δεν συνιστά ειδική και πλήρη αιτιολογία. Ειδικότερα ο Συνήγορος του Πολίτη έχει επισημάνει ότι απορριπτική απόφαση του αρμοδίου συμβουλίου επί σχετικού αιτήματος κρατουμένου για χρήση Η/Υ στερείται νόμιμης αιτιολογίας «στο μέτρο ειδικά που ούτε οι λόγοι ασφαλείας εξειδικεύονται, ούτε προκύπτει ότι έχουν αναζητηθεί τρόποι για την ικανοποίηση του αιτήματος, χωρίς την πρόκληση δυσλειτουργιών».

Κατόπιν των ανωτέρω παρακαλούμε για τις απόψεις σας για το ανωτέρω θέμα και την ενημέρωσή μας για τυχόν ενέργειες της υπηρεσίας σας τόσο για τη δυνατότητα χρήσης Η/Υ από τον αναφερόμενο κατά τη διάρκεια της διδακτορικής του διατριβής, όσο και για την ενιαία αντιμετώπιση του συνολικότερου ζητήματος χρήσης Η/Υ στα καταστήματα κράτησης για εκπαιδευτικούς λόγους.

Ευχαριστούμε για τη συνεργασία

Με τιμή

Βασίλης Καρύδης

Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη

Κοινοποίηση:

κ. Αλέξανδρο Γιωτόπουλο,

Δικαστική Φυλακή, 18110 Κορυδαλλός

*πηγή http://www.enet.gr